ما په تیرو شپږو میا شتو کی په هغه څه کی ګډون کړیدی چی فکر کوم یو لوی مډرن دروغ به وی: عراق د آزادولو عملیات. د۲۰۰۱ کال د سپتامبر د یولسمی ویریوونکی پیښی نه وروسته او د افغانستان د جګړی په دوران کی پر عراق د تیری کولو لومړنی کارونه پیل شوی و. «Shock and Awe» هغه ټکی و چی د قدرت د ښودنی لپاره استعمالیدل چی باید نړیوالو یی د عراق د آزادی د عملیاتو په پیل کی ننداره کړی وی. دا به په حقیقت کی د امریکا او انګلستان د نظامی توان او د پوځ د وسلو جوړولو کارخانو د پر مختللی ټکنالوژی نژدی او حیرانوونکی یوه ننداره وی. خو د یو عسکر په توګه چی د عراق په نیولو کی د برخی اخیستنی لپاره ځان تیاروی،«Shock and Awe» زما په ماغزو کی ژوره انګازه وکړه. حتی په هماغه وخت کی چی مونږ د تللو لپاره تیاریدو، داسی ښکاریده چی دا دوه ستر قدرتونه د هغه مقرارتونو نه سرغړونه کوی چی د نورو څخه یی د هغوی د پلی کیدو غوښتنه کړی ده. امریکا او انګلستان دملګرو ملتونو سره پر عراق تیری وکړی. «Shock and Awe?» هو، دغه کلمی په ښه توګه زما احساساتو څر ګندونه کوی چی مونږ د عدالت د برقراریدو نه بلکه د تزویر او دوه مختیوب لاره پله کړی ده.

ددی په اصطلاح د خلاصون او آزادی د جګړی د لومړنی ډزی کولونه را پدیخوا دوه مخی حاکمه شوه. په عربی تلویزیون کی د نیول شوو او وژل شوو امریکای عسکرو د عکسونو د خپریدونه وروسته ، امریکایی او انګلیسی رهبرانو د غچ اخیستنی قسم وخوړ په داسی حال کی چی په کلکه توګه یی په خبرو کی د داسی عکسونو د خپرولو غندنه وکړه. خو سره له دی امریکا حکومت د صدام حسین د زامنو د وژل کیدو په لومړنیو ساعتونو کی د دواړو وژل شوو ورونو ویروونکی عکسونو ټولې نړۍ ته وښودل. بیا هماغه قصه ده چی: «هغه وکړه چی مونږ یی وایو نه هغه چی مونږ یی کوو».

په دی کی هیڅ شک نشته چی جهادی او طالبی ډلی د آی‌اس‌آی د نس څخه زیږیدلی دی او د دوی ترمینځ اړیکی دومره ټینګی، کلکی، پراخی او روښانه وی او دی چی اوس د پاکستان د دولت او یا د آی‌اس‌آی پر ضد اکتونه او اداګانی په هیڅ توګه نشی کولای د هغوی دا بویناک، د شرمه ډک او کرکجن تړلتوب پټ کړی. مور او لور جنګ وکړو کم عقلو پری باور وکړو.

په کابل کی هغه مظاهره چی د ښاغلی کرزی د دولت او بنسټپالی ډلی لخوا او د ډاکټر انورالحق احدی په مشریۍ ګواکی د پاکستان پر ضد په لاره اچول شوی وه، د هغه ناوړه، کرکجن او د ملنډو وهلو نه ډک عمل ښکارندوی دی چی په هیڅ توګه نشی کولای زمونږ بنسټپالی وهلی خلک پری وغولوی. مګر آیا د کلونو تړلتوب او د آی‌اس‌آی د شیدو خوړلو نه وروسته جهادی-خادی جنایتکاران کولای‌شی د طالبانو او ګلبدین سره د پاکستان د دولت د مرستی کولو په نامه په مظاهری کولو سره‌ګوا کی خپل ضدیت او کرکه د دغه هیواد په مقابل کی وښایی؟ مګر ګلبدین او طالبان څوک وو؟ د دی وطن ماشومان هم پوهیږی چی اوس په قدرت کی ناست د «شمالی ټلوالی» «سپه سالار» او بانډیی وو چی ګلبدین‌یی خپل جهادی ورور ګڼه او د لوی وزیر په صفت‌ی وټاکه مګر همدغه مسعود «بزرګ» نه و چی لاره‌یی طالبانو ته پرانیسته تر څو کابل او نور ښارونه په آسانی او چټکیا سره ونیسی؟ (په دی اړوند د «پیام زن» په تیری ګڼی کی خپری شوی دی مقالی ته رجوع کولی شی: «سپه سالار»ی «کثیرالعباد» به روایت شاطرسالاری «قصیرالعباد»!) زمونږ خلکو نه دی هیر کړی او نه‌یی بخښلی چی څرنګه پوره څلور کاله (۱۳۷۱ تر ۱۳۷۵) ربانی، ګلبدین، مسعود، سیاف، خلیلی، دوستم او نورو د امریکا، پاکستان، ایران او عربستان د غوړه مالو او خرڅ شوو بچیانو په شان زمونږ هیواد او په خاصه توګه کابل په دوزخ او د وینو په حمام بدل کړو. اوس چی ګلبدین او طالبان لکه د زخمی مارانو حیثیت لری او د اربابانو له پامه هم غورځیدلی دی، د هغوی په نوم مظاهره کول پرته د ولس غولونی نه بله معنی نلری.